Εγγραφείτε στο Brainy και το καθημερινό σου διάβασμα θα γίνει η πιο ευχάριστη ώρα της ημέρας!
Η Επέτειος του «ΟΧΙ» σχετίζεται με την άρνηση της Ελλάδας και συγκεκριμένα του Ιωάννη Μεταξά, την 28η Οκτωβρίου του 1940, στις ιταλικές αξιώσεις για ελεύθερη διέλευση του ιταλικού στρατού από την ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία της Ελλάδος, για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του.
Συνέπεια της άρνησης αυτής ήταν η είσοδος της Χώρας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Η ημερομηνία αυτή καθιερώθηκε να γιορτάζεται στην Ελλάδα κάθε χρόνο ως επίσημη εθνική εορτή και αργία, με ποιήματα, τραγούδια και παρελάσεις σε κάθε γωνιά της.
Τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στο επετειακό «ΟΧΙ»
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι
Πότε ξέσπασε ο Α' Βαλκανικός Πόλεμος και ποια κράτη συμμετείχαν;
Ο πρώτος Βαλκανικός πόλεμος κηρύχθηκε τον Οκτώβριο του 1912, με τη συμμετοχή της Σερβίας, του Μαυροβούνιου, της Ελλάδας και της Βουλγαρίας. Ο πόλεμος είχε σαν στόχο να πάρουν οι λαοί πίσω τα εδάφη των Βαλκανίων που κατείχε η Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Πώς έληξε ο Α' Βαλκανικός Πόλεμος;
Ο Α' Βαλκανικός Πόλεμος έληξε τον Μάιο του 1913, με την υπογραφή συνθήκης στο Λονδίνο, ύστερα από μεσολάβηση των Μεγάλων Δυνάμεων.
Τι προέβλεπε η Συνθήκη;
Σύμφωνα με τη συνθήκη αυτή, η Τουρκία, η οποία ήταν η ηττημένη της αναμέτρησης, αποχώρησε από τα Βαλκάνια ενώ παραιτήθηκε επίσης, και από τα δικαιώματά της στην Κρήτη.
Η Ελλάδα στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο
Ποιες ήταν οι αντίπαλες δυνάμεις στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο;
Οι αντίπαλες δυνάμεις αυτού του πολέμου ήταν:
- Οι Κεντρικές Δυνάμεις, στις οποίες ανήκαν οι χώρες της Γερμανίας, της Ιταλίας αρχικά, της Αυστροουγγαρίας καθώς και της Τουρκίας και της Βουλγαρίας από τις Βαλκανικές χώρες.
- Οι δυνάμεις της Αντάντ ή Εγκάρδιας Συνεννόησης, όπως έμεινε γνωστή, στις οποίες ανήκαν οι χώρες που αποτελούσαν τις Μεγάλες Δυνάμεις, Γαλλία, Αγγλία, Ρωσία. Σε αυτές εντάχθηκε αργότερα η Ιταλία όταν αποχώρησε από τις Κεντρικές Δυνάμεις. Από τα Βαλκανικά δε, κράτη συμμετείχαν η Σερβία, η Ρουμανία, το Μαυροβούνιο και από το έτος 1917 και η Ελλάδα.
Ποια ήταν η κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα κατά την κήρυξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου;
Η Ελλάδα όπως είδαμε εντάσσεται στις δυνάμεις της Αντάντ, το 1917.
Στις αρχές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στη χώρα προβλήθηκαν δύο απόψεις, οι οποίες ήταν αντίθετες, αντικρουόμενες.
Η μία ήταν αυτή που εξέφραζε ο πρωθυπουργός της χώρας, Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος πίστευε στη νίκη των συμμάχων και για το λόγο αυτό, ήταν υποστηρικτής της ιδέας, η Ελλάδα να ενταχθεί στον πόλεμο με το μέρος της Αντάντ.
Η άλλη άποψη ήταν αυτή του βασιλιά Κωνσταντίνου, ο οποίος πίστευε πως η Ελλάδα σε εκείνη τη φάση θα έπρεπε να παραμείνει ουδέτερη και να μην εμπλακεί στον πόλεμο γνωρίζοντας βέβαια, πως η ουδετερότητα ευνοούσε περισσότερο τις Κεντρικές Δυνάμεις.
Οι απόψεις αυτές δίχασαν τον λαό και για αυτό το λόγο η περίοδος αυτή έμεινε γνωστή στην ιστορία, ως Εθνικός Διχασμός.
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτού του διχασμού;
Το αποτέλεσμα του διχασμού ήταν η παραίτηση της κυβέρνησης των Φιλελευθέρων.
Τελικά πώς εντάχθηκε η Ελλάδα στη συμμαχία;
Η Ελλάδα, ήρθε αντιμέτωπη με αρκετές πολεμικές εξελίξεις. Το φθινόπωρο του 1915, δυνάμεις της Αντάντ αποβιβάστηκαν στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Ένα χρόνο περίπου μετά, τον Μάιο του 1916, οι Γερμανοί μαζί με τους Βούλγαρους συμμάχους τους, μπήκαν στην ανατολική Μακεδονία.
Εκείνη τη στιγμή, κάποιοι πολιτικοί που ανήκαν στο κόμμα των Φιλελευθέρων, καθώς και αξιωματικοί και στρατιώτες, που είχαν απογοητευτεί από την εξέλιξη των γεγονότων επαναστάτησαν, με αποτέλεσμα στην πόλη της Θεσσαλονίκης να αναλάβει την εξουσία η Βενιζελική «επιτροπή Εθνικής Άμυνας».
Παράλληλα, οι πιέσεις της Αγγλίας και της Γαλλίας προς την κυβέρνηση να σταματήσει να κρατά ουδέτερη στάση γίνονταν όλο και περισσότερες.
Τελικά, ο βασιλιάς εκθρονίζεται, φεύγει από τη χώρα και η Ελλάδα μπαίνει τελικά στον πόλεμο το 1917, στο πλευρό της Αντάντ.
Πώς έληξε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος;
Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε με ήττα των Κεντρικών Δυνάμεων, η οποία οδήγησε σε συνθηκολόγηση, το 1918. Η Γερμανία αναγκάζεται να πληρώσει πολλές αποζημιώσεις ενώ έχασε πολλά από τα εδάφη της.
Ποια ήταν τα οφέλη της Ελλάδας από τη συμμετοχή της στον πόλεμο;
Η Ελλάδα με το τέλος του πολέμου είχε σημαντικά οφέλη.
Με τη Συνθήκη των Σεβρών, που υπογράφηκε στις 10 Αυγούστου 1920, η χώρα κατοχυρώνει επίσημα στα εδάφη της, τα νησιά του Αιγαίου, με εξαίρεση τα Δωδεκάνησα, που δεν εντάχθηκαν στο ελληνικό κράτος σε αυτή τη φάση.
Πήρε επίσης στην κατοχή της τα εδάφη της ανατολικής και Δυτικής Θράκης, εκτός από την περιοχή της Κωνσταντινούπολης.
Τέλος, αναλαμβάνει τη διοίκηση της Σμύρνης, για 5 χρόνια.
Η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Καταστροφή
Ποια ήταν η αντίδραση των Τούρκων στη συνθήκη των Σεβρών;
Οι όροι της συνθήκης των Σεβρών, δυσαρέστησαν τους Τούρκους και στο εσωτερικό της προκλήθηκαν πολλές αντιδράσεις. Αποτέλεσμα ήταν, να ξεσπάσει εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα σε όσους υποστήριζαν τον σουλτάνο και σε εκείνους που ήταν με το μέρος του αξιωματικού και ηγέτη του κινήματος των Νεότουρκων, Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος μάλιστα άρχισε να οργανώνει και αντίσταση εναντίον του ελληνικού στρατού.
Ποια ήταν η τραγική πολεμική εξέλιξη στην Μικρά Ασία το 1922;
Οι Τούρκοι του Κεμάλ εκμεταλλεύτηκαν την κακή κατάσταση του ελληνικού στρατού αλλά και την οχύρωσή του για σχεδόν ένα χρόνο στη γραμμή Εσκί Σεχίρ-Κιουτάχεια-Αφιόν Καραχισάρ και επιτίθονται στο ελληνικό στρατό.
Η ελληνική αμυντική γραμμή δεν αντέχει και ο ελληνικός στρατός υποχωρεί.
Μάλιστα, τον ακολουθεί μεγάλο μέρος απλών Ελλήνων, οι οποίοι φοβούνταν την αντίδραση των τουρκικών δυνάμεων.
Οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες και εξαιρετικά δυσάρεστες για τους Έλληνες. Οι Τούρκοι εισβάλλουν στη Σμύρνη, προκαλώντας καταστροφές, βάζοντας φωτιές, πυρπολώντας την ελληνική αλλά και την αρμένικη συνοικία. Πόνος, θλίψη και θάνατοι, ήταν όλα όσα ακολούθησαν, για τους Έλληνες.
Ιδιαίτερα, στο λιμάνι της Σμύρνης εκτυλίχθηκαν εικόνες τραγικές, με χιλιάδες πρόσφυγες να προσπαθούν να μπουν στα καράβια για να φύγουν μακριά από την πόλη, που μέχρι πριν λίγο καιρό ζούσαν και δραστηριοποιούνταν.
Ο μητροπολίτης Χρυσόστομος παραδίδεται στις τουρκικές αρχές και βρίσκει τραγικό θάνατο.
Στη Σμύρνη, το 1922, γράφεται ο τραγικός επίλογος της ζωής των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.
Ο Μεσοπόλεμος
Ποια ήταν η πολιτική του Μεταξά;
Ο Μεταξάς φέρθηκε σκληρά στους πολιτικούς του αντιπάλους, ασκώντας διώξεις.
Στο εσωτερικό της χώρας καθώς ήθελε να πάρει με το μέρος του τους αγρότες και τους εργάτες, εφάρμοσε διάφορα κοινωνικά μέτρα, τα οποία όμως δεν τον βοήθησαν να πετύχει το στόχο του.
Σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής, διατήρησε σταθερή πολιτική φιλία με τη Βρετανία, καθώς αποτελούσε τη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στην περιοχή της Μεσογείου.
Επίσημα, όμως η Ελλάδα διατύπωνε ότι κρατούσε γενικά, ουδέτερη στάση.
Επίσης, ο Ιωάννης Μεταξάς καθώς ήταν ένας έμπειρος στρατιωτικός, φρόντισε για την πολεμική προετοιμασία της χώρας για το νέο πόλεμο που φαινόταν πως ερχόταν, το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το Αλβανικό Έπος | Το ιστορικό "ΟΧΙ" του Ιωάννη Μεταξά
Πώς έγινε η είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο;
Η Ελλάδα, είναι γειτονική χώρα της Ιταλίας. Σύμφωνα λοιπόν με την τακτική των Ιταλών και των Γερμανών, να στραφούν αρχικά εναντίων των γειτονικών τους χωρών, η χώρα μας αρχίζει να δέχεται αρκετές εχθρικές προκλήσεις από τους Ιταλούς, με κυριότερη αυτή, του τορπιλισμού της Έλλης.
Χτυπούν με υποβρύχιο, το ελληνικό καταδρομικό μας Έλλη, το οποίο βρισκόταν αγκυροβολημένο στο νησί της Τήνου, ανήμερα 15 Αυγούστου, του 1940.
Η επίσημη «πρόσκληση» πολέμου δεν αργεί να έρθει.
Τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο πρέσβης της Ιταλίας στην Ελλάδα Γκράτσι, δίνει στον πρωθυπουργό της χώρας μας, Ιωάννη Μεταξά τελεσίγραφο, ένα διπλωματικό έγγραφο, στο οποίο ζητούσε την παράδοση της. Η άρνηση του Ιωάννη Μεταξά, που έμεινε γνωστή στην ιστορία μας με τη λέξη "ΟΧΙ", σήμανε την αρχή του πολέμου και για την Ελλάδα.
Ποιες ήταν οι πολεμικές ενέργειες του πολέμου, στο διάστημα 1940-1941;
Η τακτική των Ιταλών φάνηκε από με τις πρώτες πολεμικές τους ενέργειες, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940.
Εισβάλλουν στη χώρα μας από τα σύνορα Ελλάδας-Αλβανίας, καθώς επιδιώκουν να καταλάβουν την περιοχή της Ηπείρου.
Παράλληλα, μια ιταλική ομάδα στρατιωτών, ειδικευμένη να πολεμά σε ορεινό έδαφος, οι αλπινιστές, περνά στη Βόρεια Πίνδο, με σκοπό να χτυπήσει τους οχυρωμένους Έλληνες από πίσω, στα νώτα τους δηλαδή. Σκοπός τους ήταν να εμποδίσουν την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας από τη Θεσσαλία.
Η άμυνα όμως των Ελλήνων εξουδετερώνει τους Ιταλούς αλπινιστές, στον χιονισμένο Σμόλικα, το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας.
Λίγες εβδομάδες αργότερα στα μέσα Νοεμβρίου, οι Έλληνες έκαναν τη δική τους επιτυχημένη επίθεση. Η υποχώρηση προς το εσωτερικό της Αλβανίας ήταν η μόνη λύση για τους Ιταλούς.
Ακόλουθα, ο ελληνικός στρατός πετυχαίνει τη μια νίκη μετά την άλλη και κατορθώνει να μπει στην περιοχή της Βόρειας Ηπείρου.
Ο χειμώνας όμως ήταν βαρύς και ο πόλεμος στα βουνά δυσκόλευε τον ανεφοδιασμό του στρατού και δημιουργούσε πολλά προβλήματα στους στρατιώτες μας. Κρυοπαγήματα, δυσκολίες σε προμήθειες τροφίμων και πυρομαχικών, ήταν «εχθροί» και αυτοί των Ελλήνων, ίσως περισσότερο δυνατοί από τους Ιταλούς.
Παρόλα αυτά η προσπάθεια των Ιταλών να κατακτήσουν την Ελλάδα, είχε αποτύχει. Οι Έλληνες στρατιώτες είχαν καταφέρει να ενώσουν το δικό τους "ΟΧΙ" με του Μεταξά και να υπερασπιστούν την πατρίδα τους.
Εγγραφείτε και εσείς στο Brainy και ζήστε μια ολοκληρωμένη εμπειρία μάθησης!